” Sąd Najwyższy uznał, że wyrok sądu odwoławczego zapadł z rażącym naruszeniem zakazu reformationis in peius. Zawarty w przepisie art. 434 § 1 k.p.k. bezpośredni zakaz reformationis in peius oznacza, że sąd odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego tylko wtedy, gdy wniesiono na jego niekorzyść środek odwoławczy i tylko w granicach zaskarżenia, chyba że ustawa nakazuje wydanie orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia. „
” jak słusznie wskazał Trybunał Konstytucyjny – realizuje również zasadę sprawiedliwości proceduralnej . „
” Zakaz orzekania na niekorzyść oskarżonego oznacza bowiem, że sytuacja oskarżonego „nie może ulec pogorszeniu w jakimkolwiek zakresie – w tym również w sferze ustaleń faktycznych – powodujących lub mogących powodować negatywne skutki w sytuacji prawnej oskarżonego” (wyrok z 24 lutego 2000 r., sygn. akt V KKN 137/99, OSNKW 2000, nr 3-4, poz. 31). Z kolei w tezie wyroku z 2 marca 2005 r. (sygn. akt IV KK 9/05, Lex 147114), odnosząc się do tzw. pośredniego zakazu reformationis in peius, SN stwierdził, że „Surowszym orzeczeniem w rozumieniu przepisu art. 443 k.p.k. będzie każde, z którym wiąże się realne zwiększenie dolegliwości dla oskarżonego, przy czym dolegliwość ta nie ogranicza się do składników orzeczenia o karze, a winna być rozumiana równie szeroko jak w przypadku zakazu bezpośredniego z art. 434 § 1 k.p.k.” „
źródło: http://ww2.senat.pl/k7/dok/trybunal/SK_60_05.pdf
(Wyrok TK
WYROK
z dnia 7 września 2006 r.
Sygn. akt SK 60/05)
???? ” Wniosek o wznowienie nie jest jednocześnie środkiem odwoławczym z uwagi na brak dewolutywnego charakteru. „
( Dewolutywność – stan prawny przenoszący postępowanie do organu wyższej instancji ? /
zmierzanie do obalenia lub zmiany zapadłego orzeczenia przez sąd wyższej instancji ? ) ????
” Zakaz reformationis in peius nie działa natomiast w przypadku środków o charakterze niedewolutywnym, tj. skargi o wznowienie postępowania i wniosku o zmianę prawomocnego postanowienia wydanego w postępowaniu nieprocesowym. Zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dn. 19 listopada 1998 r., II CKN 28/98. LEX nr 78 215. „
(KPC)
” Tak więc w wyniku wniesienia skargi o wznowienie postępowania lub wniosku o zmianę prawomocnego postanowienia wydanego w postępowaniu nieprocesowym – gdy taką możliwość kodeks przewiduje – może zapaść orzeczenie niekorzystne dla strony wnoszącej skargę lub wniosek. Zakaz reformationis in peius będzie natomiast działał w tych sprawach – na zasadach ogólnych – w toku instancji. „
(KPC) źródło: https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/orzeczenia-sadow/iii-ckn-28-98-postanowienie-sadu-najwyzszego-520171911
Dygresja:
”
Nadto Sąd podkreślił, że zakaz reformationis in peius określony w art. 139 k.p.a. może być pominięty wyłącznie w sytuacji gdy zaskarżone rozstrzygnięcie rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny. „
” Dewolutywność i suspensywność mają nieco inne natężenie w zależności od rodzaju środka odwoławczego. Apelacja od wyroku sądu karnego jest bowiem środkiem o bezwzględnej dewolutywności i suspensywności. Oznacza to, iż wniesienie apelacji zawsze i bezwarunkowo przenosi sprawę do rozpoznania do drugiej instancji, powołanej do kontroli wyroku i postępowania pierwszoinstancyjnego. Suspensywność, także bezwzględna, oznacza, iż wniesienie apelacji wstrzymuje wykonanie i uprawomocnienie się zaskarżonego za jej pomocą wyroku. Dla odmiany zażalenie, które jest drugim w systemie odwoławczym środkiem, cechuje się względną dewolutywnością i względną suspensywnością. Oznacza to, iż wniesienie zażalenia nie zawsze przenosi sprawę do rozpoznania do drugiej instancji (czy też do innego organu kontrolnego) i nie zawsze wstrzymuje wykonanie zaskarżonego zażalenia. „
też tutaj:
” Kasacja posiada cechę bezwzględnej dewolutywności (do jej rozpoznania właściwy jest wyłącznie Sąd Najwyższy i przysługuje ona od prawomocnych orzeczeń sądów odwoławczych). „
Dygresja – wznowienie może być na wniosek strony ale w pewnych okolicznościach uznane tylko za „sygnalizowanie” i zbadane z urzędu? Inne wtedy przepisy, inne skutki?
” Wyjątek! Postępowanie nakazowe → nie obowiązuje zakaz reformationis in peius „
https://prawo.uni.wroc.pl/sites/default/files/students-resources/%C5%9Brodki%20zaskar%C5%BCenia.pdf
” W wypadku wniesienia kasacji na korzyść skazanego działa bowiem zakaz reformationis in peius, który w razie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania uniemożliwia pogorszenie sytuacji prawnej skazanego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2013 r., II KK 6/13, Biul. PK 2013, Nr 1, poz. 11-13) „
Cały wywód TK: Po drugie, w postępowaniu toczącym się na skutek wznowienia nie może jednak zapaść orzeczenie, które pogorszyłoby sytuację oskarżonego.
( WYROK z dnia 7 września 2006 r. Sygn. akt SK 60/05 ) <- i to jest to !